Zdrowa dieta to zdrowy mózg

Zdrowa, zbilansowana dieta jest powiązana z lepszym zdrowiem mózgu, funkcjami poznawczymi i dobrostanem psychicznym – wykazały opublikowane w „Nature” badania naukowców z Uniwersytetu w Warwick.

Informacja, że zdrowe jedzenie dobrze wpływa na nasz dobrostan, nie wydaje się niczym nowym. Mimo to zrozumienie, w jaki sposób preferencje dietetyczne wpływają na zdrowie organizmu, a zwłaszcza mózgu, ma kluczowe znaczenie dla opracowania ukierunkowanych interwencji dietetycznych poprawiających jego stan.

Badanie brytyjskich naukowców

Brytyjscy naukowcy przeanalizowali wybory żywieniowe 181 990 osób, aby lepiej zrozumieć powiązania między wzorcami żywieniowymi a zdrowiem mózgu, krwią, metabolizmem i genetyką. Na tej podstawie wyróżnili cztery podtypy diety:

1. unikający skrobi: osoby unikające posiłków mącznych i innych bogatych w skrobię;
2. preferujący owoce i warzywa: osoby z tendencjami wegetariańskimi lub wegańskimi;
3. miłośnicy białka: osoby preferujące potrawy bogate w białka i ubogie w błonnik, zwłaszcza tłuste mięsa;
4. zbalansowana dieta: osoby deklarujące zbilansowaną, zdrową dietę.

Ocena funkcji poznawczych i zdrowia psychicznego

Naukowcy ocenili funkcje poznawcze, biomarkery metabolizmu krwi, obrazowanie mózgu oraz zdrowie psychiczne uczestników. Uwzględniono objawy lękowe i depresyjne, doświadczenia psychotyczne, samookaleczanie, traumę, ryzyko udaru i chorób neurodegeneracyjnych. Wyniki trzech pierwszych podtypów porównano z czwartym.

MON: wojska USA nie wycofują się z Polski, to zaplanowana wcześniej relokacja Prognoza pogody dla Limanowej i Polski na 7–13 kwietnia 2025

Plastyczność mózgu a wybory żywieniowe

Naukowcy stwierdzili, że plastyczność i zdolność adaptacji mózgu pod wpływem wyborów żywieniowych mogą prowadzić do zmian strukturalnych, które przekładają się na funkcje poznawcze i zdrowie psychiczne. Zdrowie psychiczne wpływa na zdolności poznawcze i strukturę mózgu.

Wyniki badań

Najkorzystniejsze wyniki w zakresie zdrowia i funkcji poznawczych miały osoby zaliczone do podtypu czwartego. Pozostałe grupy wypadły gorzej, przy czym przyczyny były zróżnicowane. Podwyższone ryzyko udaru zaobserwowano wśród osób unikających skrobi oraz preferujących tłuste mięsa. Obie te grupy miały także podwyższony poziom objawów lękowych i zaburzeń odżywiania. Najniższy dobrostan odnotowano wśród miłośników białka.

Wpływ diety na zdrowie psychiczne

Produkty najbardziej niekorzystnie wpływające na mózg to żywność przetworzona, cukier, węglowodany rafinowane oraz tłuszcze nasycone. Wyższy poziom objawów lękowych i depresyjnych odnotowano u osób preferujących dietę bogatą w warzywa i owoce, jednak nie oznacza to, że wegetarianizm prowadzi do problemów ze zdrowiem psychicznym. Badania genetyczne wykazały, że osoby na diecie wegetariańskiej mogą mieć większą podatność genetyczną na problemy psychiczne.

Morfologia mózgu a dieta

Porównując wyniki morfologii mózgu, najwięcej różnic zaobserwowano u osób preferujących tłuste mięsa, a najmniej u wegetarian. Diety oparte na produktach roślinnych wspierają pracę mózgu i układu nerwowego.

Wnioski

Odkrycia brytyjskich naukowców są zgodne z wcześniejszymi badaniami, które powiązały zdrowszą dietę z wyższą wartością istoty szarej i objętością hipokampa. Do najważniejszych produktów zaliczamy pełnoziarniste produkty zbożowe, warzywa i owoce, ryby morskie, orzechy oraz awokado. Kluczowe jest również nawodnienie, regularne posiłki i dbanie o mikrobiotę jelit.

Edukacja żywieniowa

Zdaniem autorów badania, edukacja w szkołach promująca zdrowe nawyki żywieniowe może odegrać kluczową rolę we wspieraniu dobrego zdrowia mózgu i ogólnego dobrostanu przez całe życie.

„Pielęgnując zdrowe nawyki żywieniowe od wczesnego etapu, możemy pozytywnie wpłynąć na zdrowie publiczne i umożliwić jednostkom prowadzenie zdrowszego życia o wysokiej jakości” – uważają specjaliści.