Młodzi w sieci – nadzieje i obawy

Więcej internetowych przestępstw, ataków hakerskich, włamań i kradzieży – to główne obawy nastolatków związane z rozwojem Internetu. Znamy też nadzieje i oczekiwania młodych internautów.

Polskie nastolatki dorastały w zupełnie innym środowisku społecznym, technologicznym i kulturowym niż poprzednie generacje. Jak wynika z przygotowanego przez Pracownię Badań Społecznych NASK raportu "Nastolatki 3.0"* młodzi ludzie są online non-stop. Korzystają z sieci samodzielnie już od siódmego roku życia (im młodsze pokolenie, tym kontakt następuje wcześniej). 

Internet jest wszystkim 

"Nastolatki wykorzystują Internet przede wszystkim do rozrywki i traktują jako medium umożliwiające dostęp do kultury oraz jako ośrodek życia społecznego" – mówi dr Agnieszka Ładna, ekspertka Pracowni Badań Społecznych NASK. "Internet dla młodych ludzi jest źródłem wielu korzyści takich jak poszerzanie wiedz czy możliwość autokreacji" – dodaje. 

Zatrzymany poszukiwany czerwoną notą Interpolu za śmiertelny wypadek w USA Sprawdzianem z języka polskiego rozpoczął się egzamin ósmoklasisty

W związku z tym, że Internet jest dla nich tak ważny, zapytaliśmy młodych ludzi o ich oczekiwania, nadzieje i obawy związane z rozwojem sieci i technologii cyfrowych. 

I tak, co trzeci zapytany nastolatek chciałby w przyszłości pracować w zawodzie ściśle związanym z Internetem i/lub technologiami cyfrowymi. 

Kolejne pytanie – w jakich sferach życia powinno się według Ciebie w większym stopniu wykorzystywać możliwości Internetu? 

Pięć najpopularniejszych odpowiedzi to:
- Edukacja, szkoła, studia, kursy – 61,9 proc.
- Zakupy – 50,5 proc.
- Rozrywka – 46,5 proc.
- Pasje, hobby – 46,2 proc.
- Jedzenie, gotowanie, przepisy – 45,6 proc.. 

Nadzieje online 

Oprócz oczekiwań i potrzeb młodzi Polacy wyrazili nam także swoje nadzieje związane z rozwojem Internetu. 

Oto jak odpowiedzieli na pytanie "W związku z rozwojem Internetu mam nadzieję, że…":
- Będzie coraz więcej otwartych i bezpłatnych zbiorów wiedzy, książek, filmów, muzyki, ilustracji, itp. – 74 proc.
- Przez Internet będzie można załatwić coraz więcej spraw urzędowych i/lub administracyjnych – 57,6 proc.
- Inteligentne urządzenia będą miały coraz bardziej przydatne funkcje – 48,1 proc.
- Nauka i technika osiągną poziom zdecydowanie wyższy niż w czasach poprzednich pokoleń – 44,1 proc.
- Będą powstawać coraz atrakcyjniejsze miejsca pracy – 40,8 proc.
- Znikną bariery językowe i/lub kulturowe w komunikacji między ludźmi (język, kultura) – 40,5 proc.
- Coraz większą część pracy i/lub działalności zarobkowej będzie można wykonywać przez Internet – 35,7 proc.
- Reklamy i treści informacyjne będą coraz bardziej dopasowane do potrzeb użytkowników – 32,6 proc.
- Będzie można korzystać z sieci bezinteresownej współpracy (np. bezkosztowa wymiana rzeczy) - 20,4 proc.
- Dzięki technologiom, aby żyć na satysfakcjonującym poziomie, nie będzie trzeba pracować – 15,3 proc.
- Inne – 1,8 proc. 

Z obawami 

"Młodzi ludzie obawiają się, że wraz z rozwojem Internetu wzrośnie liczba ataków hakerskich, włamań na konta e-mail, kradzieży pieniędzy lub danych" – mówi dr Agnieszka Ładna, ekspertka Pracowni Badań Społecznych NASK. "Nastolatki obawiają się m.in. także tego, że coraz więcej usług w sieci będzie płatnych, w związku z czym nie będą mogli z nich korzystać. Młodzi ludzie wskazują także na obawy związane z ograniczeniem swobody wypowiedzi w Internecie" – dodaje. 

Uczniowie zdają sobie też sprawę z zagrożeń, które mogą ich spotkać w Internecie. Bezpośrednie doświadczenie przemocy nie dotyczyło jedynie połowy badanych. Najczęściej nastolatkowie padali ofiarami wyzywania, ośmieszania i poniżania. 

"To, co niepokoi to fakt, że blisko co trzeci poszkodowany w sieci uczeń nie podejmuje żadnego działania, nawet rozmowy z bliskimi, które mogłyby udzielić w tej sytuacji wsparcia" – mówi minister cyfryzacji Marek Zagórski. "Dlatego wkrótce rozpoczniemy adresowaną do rodziców kampanię edukacyjno-informacyjną. Chcemy ich edukować w zakresie bezpieczeństwa w sieci, m.in. po to, aby najpierw potrafili dostrzec, że ich dziecko jest ofiarą przemocy online, a później wiedzieli, jak mu pomóc" – dodaje szef MC. 

* Badanie „Nastolatki 3.0” zostało zrealizowane przez Państwowy Instytut Badawczy NASK od września do listopada 2018 r. To trzecia edycja badania – zapoczątkowanego w 2014 r. i odbywającego się co 2 lata. W badaniu wzięło udział 1173 uczniów z 55 szkół z całej Polski, w tym uczniowie: szkół podstawowych (531), gimnazjów (25), liceów (456) i techników (161).