Masowe zatrzymania sądeckich budowlańców

Polscy przedsiębiorcy budowlani są traktowani we Francji jak przestępcy – uważa Andrzej Ryba, prezes sądeckiej firmy Universalbud 2.

- Jak pewnie wszyscy wiemy, zgodnie z unijnym prawem obowiązuje swobodny przepływ kapitału i firm pomiędzy krajami członkowskimi. W ramach tego samego porozumienia istnieje możliwość pracy polskich firm w innych krajach Unii Europejskiej i firm z tamtych krajów u nas. Tyle piękna teoria. W praktyce jednak od 2012 r. Francja czując poważne zagrożenie ze strony polskich firm, zaczęła robić nam kłopoty. Mam tu na myśli polskie przedsiębiorstwa wykonujące prace budowlane, w tym wysokospecjalistyczne. Dodajmy, że nasze firmy są dużo sprawniejsze, mają lepszą cenę, wyższą jakość usług itd. W przeciwieństwie do firm francuskich – źle zorganizowanych, posiadających przestarzałe struktury, wysokie koszty utrzymania, niską jakość usług i wysokie ceny.

Kiedy w 2012 r. we Francji dał o sobie znać kryzys, państwo starało się wspomagać swoją gospodarkę poprzez inwestycje, głównie w budownictwo. Żeby jednak wykluczyć, albo poważnie ograniczyć udział w tym torcie obcych firm – przede wszystkim polskich – zaczęła się na nie totalna nagonka. Rząd francuski otoczył specjalną „troską i opieką” właśnie nasze firmy. Wyglądało to w ten sposób, że polskie przedsiębiorstwa chcąc dostać zlecenie, jako podwykonawca firmy francuskiej (na generalne wykonawstwo nigdy nie było szans), musiały spełnić szereg kompletnie idiotycznych i nieracjonalnych wymogów. Skoro jednak takie były wymagania, to z tego się wywiązywaliśmy. Polegało to m.in. tym, że trzeba było dostarczać tony wszelakich dokumentów w każdej innej sytuacji niepotrzebnych. Z jednej strony to było dobre, bo nie mamy nic do ukrycia, z drugiej jednak rząd francuski miał wszystkie polskie firmy na widelcu. Po co? Już tłumaczę.

Wyobraźmy sobie taką oto sytuację. Polska firma pracuje na jakiejś budowie dłuższy czas, inwestycja zbliża się do końca i nagle pojawia się żandarmeria z karabinami. Regularna obława! Budowa zostaje otoczona i wyłapywani są wszyscy pracujący tam Polacy. Inne narodowości Francuzów nie interesowały. Polaków przewożono więźniarkami na posterunek żandarmerii, gdzie czekały już na nich do podpisu oświadczenia godzące w dobre imię ich polskiego pracodawcy. Ludzie byli zastraszani, że zostaną wydaleni z Francji, że pójdą do więzienia etc. No chyba, że podpiszą papier – wówczas dostaną azyl polityczny i dobrą pracę we francuskich firmach, byle tylko oszkalowali swojego polskiego szefa.

Doświadczyłem tego osobiście. Moich pracowników aresztowano na trzech budowach, przetrzymywano przez wiele godzin, namawiając do składania wspomnianych oświadczeń. Każdy z nich siedział i był przesłuchiwany w oddzielnym pomieszczeniu, a co jakiś czas próbowano ich złamać informacją, że koledzy i tak zaczęli już sypać, więc niech zrobią to samo. Skąd my znamy takie metody?! Próbowano wydobyć z nich jakiekolwiek informacje, mogące być podstawą, by dobrać się do polskiej firmy. Właściciel firmy w Polsce dostawał mailem wezwanie do Francji, by na żandarmerii złożyć wyjaśnienie „w sprawie”, a na miejscu był aresztowanym. Zwykle zarzut brzmiał „nielegalny handel pracą”, albo „udział w strukturach mafijnych żerujących na ludziach i ich pracy na budowach”. Pretekst był nieważny. Dla nich ważne było, byś podczas aresztowania powiedział cokolwiek, co zostanie użyte przeciwko tobie i twojej firmie. Trochę w myśl zasady „przyznaj się sam, a my cię tylko powiesimy”. Generalnie Francuzi nie uznają dokumentów tłumaczonych przez polskich tłumaczy przysięgłych, a o stronie internetowej Krajowego Rejestru Sądowego mówią, że można tam wszystko sfałszować.

Takimi sposobami wycinają polskie firmy ze swojego rynku. Ludzie nie wytrzymują i wycofują się. Jak powszechne jest to zjawisko? Z samej Tuluzy w ostatnich latach wycofało się ok. 50 polskich firm budowlanych. Pozostali nieliczni. My jeszcze walczymy, ale to jest walka z wiatrakami. Wykonujemy we Francji wysokospecjalistyczne prace związane z instalacjami solarnymi, pompami ciepła. Decyzja o wycofaniu się z tamtego rynku nie zależy od naszego widzimisię, mamy bowiem podpisane umowy i musimy się z nich wywiązać. Problem w tym, że współpracujące z nami firmy francuskie również zaczęły być wzywane do kontroli i nękane. Mówiono im wprost, że dopóki będą kooperować z Polakami, tak długo będą mieć kłopoty i nie dostaną żadnych rządowych kontraktów.

Dlaczego nie interweniujemy w tej sprawie? Interweniowaliśmy u wszystkich świętych. Powiadomiony był polski ambasador we Francji, minister spraw zagranicznych, polscy eurodeputowani i posłowie. Wszyscy o tym wiedzą, problem był nawet opisany przez „Gazetę Wyborczą”, i co? I nic się nie wydarzyło. Nikt nie podjął interwencji, wszyscy schowali głowy w piasek, a ambasador doradził nam, by nie drażnić Francuzów, przeczekać sprawę, aż się wszystko uspokoi i wróci do normy.

Przesadzam z opisaniem problemu? No więc wyobraźmy sobie, że w Polsce otwiera działalność francuski bank, salon samochodowy, albo sieć sklepów i pewnego dnia zostają otoczeni przez policję z bronią i aresztowani, w celu wydobycia zeznań, że pracodawca źle ich traktuje. Europa by zadrżała ze świętego oburzenia. Tymczasem we Francji aresztowano po kilkunastu Polaków dziennie i nikt się nie zająknął nawet. Jak się mamy przed tym bronić? Tylko w Nowym Sączu w ciągu miesiąca tutejsza inspekcja pracy na zlecenie francuskiego odpowiednika musiała wykonać kilkanaście kompleksowych inspekcji w firmach prowadzących prace we Francji. Sądeccy inspektorzy łapali się za głowy, ale wykonywali polecania z Warszawy. A Elżbieta Bieńkowska polska komisarz ds. rynku wewnętrznego nie zrobiła nic w tej sprawie. Na pewno w Europie wszyscy mamy równe szanse?

Wysłuchał (chrz)

Fot. Limanowa.in

Czytaj także w Dobrym Tygodniku Sądeckim: https://issuu.com/dobrytygodnik/docs/15_2016