Każdy może pomóc naukowcom rozpoznawać dzikie ssaki

Każdy może włączyć się w badania dotyczące ssaków. W ramach programu MammalNet można - za pośrednictwem m.in. aplikacji mobilnej lub internetowej - dawać znać naukowcom o zaobserwowanych przez siebie dzikich ssakach lub rozpoznawać zwierzęta zaobserwowane przez innych.

Jeż? Wilk? Łoś? Bóbr? Zając? Dzik? Ktokolwiek zaobserwuje np. podczas spaceru dzikiego ssaka, może dać o tym znać naukowcom. Pomagać można też nie wychodząc z domu: weryfikując obserwacje innych osób. Pod koniec października w 4 krajach europejskich - w tym w Polsce - ruszył projekt nauki obywatelskiej MammalNet. Jego celem jest zaangażowanie obywateli w badania naukowe i zbieranie danych na temat rozmieszczenia i liczebności dzikich gatunków ssaków w Europie przy użyciu aplikacji mobilnych i internetowych.

Dla obywateli zainteresowanych dołączeniem do projektu MammalNet przygotowano prostą aplikację na telefon iMammalia, która umożliwia łatwe identyfikowanie pospolitych gatunków ssaków oraz szybkie przesyłanie informacji i zdjęć zaobserwowanych zwierząt.

Dla użytkowników fotopułapek, zarówno amatorów jak i profesjonalistów, przygotowano z kolei aplikacje internetowe MammalWeb i Agouti pozwalające na łatwe identyfikowanie gatunków ssaków na zdjęciach i nagraniach wideo.

Najlepsze fajerwerki na Sylwestra 2024 ZUS uchylił prawo do rodzinnego kapitału opiekuńczego - pieniądze trzeba zwrócić

Dane zebrane przez obywateli będą weryfikowane przez naukowców, analizowane i udostępnione w otwartej bazie danych Światowej Sieci Informacji o Bioróżnorodności (GBIF). Pozwoli to naukowcom poznać rozmieszczenie i liczebność różnych gatunków ssaków w Europie, jak i lepiej przewidywać i zapobiegać przenoszeniu się chorób dzikich zwierząt na zwierzęta hodowlane, takich jak afrykański pomór świń (ASF).

"Lepsza znajomość rozmieszczenia i liczebności zagrożonych gatunków ssaków jest kluczowa dla skutecznej ochrony gatunkowej w lasach zarządzanych przez leśników, a także w rezerwatach i parkach narodowych, jak i dla programów reintrodukcji, np. susła moręgowanego czy chomika europejskiego, prowadzonych przez różne organizacje pozarządowe. Natomiast bardziej rozbudowana wiedza o gatunkach łownych pozwoli lepiej zarządzać ich populacjami" - napisali w przesłanym PAP komunikacie przedstawiciele Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży, który koordynuje polską część projektu.

Twórcy programu zachęcają do udziału w projekcie i zapewniają, że daje to możliwość zwiększenia swojej wiedzy o dzikich gatunkach ssaków - nie tylko poprzez obserwacje, ale także poprzez quizy i konkursy na najlepsze zdjęcie miesiąca. "To może być świetną zabawą dla rodzin, które lubią spędzać czas na świeżym powietrzu i rodziców, którzy chcą rozwijać przyrodniczą pasję u swoich dzieci. MammalNet pozwala zamienić zwykły spacer albo wyprawę pod namiot, czy wędrówkę po górach w przyrodniczą ekspedycję, której efekty może zobaczyć każdy uczestnik w postaci map obserwacji widocznych dla wszystkich obywateli Europy. Jest to unikalna szansa, żeby odcisnąć swój ślad w rozwoju nauki i ochrony przyrody" - piszą twórcy projektu.

Oprócz Polski w inicjatywie biorą udział także Niemcy, Hiszpania i Chorwacja. Projekt MammalNet finansowany jest przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). W projekt jest zaangażowanych osiem wiodących europejskich instytucji naukowych na czele z Narodowym Instytutem Badań Dzikiej Przyrody (IREC) Uniwersytetu w Castilla la Mancha w Hiszpanii.

Nauka obywatelska (ang. Citizen Science) pozwala każdej chętnej osobie zaangażować się w badania naukowe, dzięki czemu może ona poznać pracę naukowców od kuchni, poszerzyć wiedzę i rozwinąć nowe umiejętności. Z kolei dla naukowców tzw. Citizen Science jest niezwykle przydatną metodą, która pozwala zbierać i analizować duże ilości danych. 

(Źródło: PAP - Nauka w Polsce)