Człowiek orkiestra
Henryk Rzepus, były kapelmistrz orkiestry II Korpusu Wojska Polskiego, przysłał kiedyś z kanadyjskiego Ontario do ojczyzny nuty melodii marszowych.
Przesyłkę zaadresował: „Pan Kapitan Stefan Żuk, ulica 1. Pułku Strzelców Podhalańskich, Polska”. Bez podania nazwy miejscowości! Na kilkukilogramowej paczce był jednak niewielki dopisek: „Ostrożnie – nuty!” Urzędnicy pocztowi bezbłędnie skojarzyli ten fakt z nazwiskiem adresata, kapelmistrza słynnych Podhalańczyków. Przesyłkę od ręki skierowano do Nowego Sącza. I szybko znalazła się w rękach adresata kapitana Stefana Żuka. Były w niej cenne zapiski nutowe, które orkiestrze II Korpusu towarzyszyły na bliskowschodnim i zachodnim szlaku wojennych zmagań, w Palestynie, pod Tobrukiem i Monte Cassino.
Pod ciupagą Żuka
Kapitan Żuk, rocznik 1940, to żywa kronika Orkiestry Reprezentacyjnej Straży Granicznej z Nowego Sącza. „Pierwsza buława” polskich orkiestr wojskowych, prawdziwa dusza Podhalańczyków, ojciec sukcesów osiąganych w prezentowaniu nader efektownej musztry paradnej. Przez dziesięciolecia sądecka orkiestra zawdzięczała mu w znacznej mierze mistrzostwo i wysoką rangę zawodową. Pod jego batutą (a raczej ciupagą) stała się ambasadorem Nowego Sącza w kraju i poza jego granicami, gdzie zaczęto kojarzyć nasze miasto i region przede wszystkim z wojskowymi muzykami w góralskich kapeluszach i pelerynach.
Musztra dla pokoleń
Teraz kapitan Żuk wydał pierwszy w Polsce, a może i na świecie, poradnik dla tamburmajorów pt. „Musztra dla pokoleń. Orkiestra w marszu paradnym”. Wyjątkowa to książka, z dużym ładunkiem poznawczym, ilustrowana zdjęciami, znakami i schematami instruktażowymi, poparta dołączonym filmem. Czytelników nie braknie, bo w kraju mamy ok. 2 tys. amatorskich orkiestr.
Działalność artystyczna Stefana Żuka to nie przypadek. Żyjemy w regionie szczególnym, w którym istnieje ponad 60 orkiestr dętych: strażackich, parafialnych, afiliowanych przy ośrodkach kultury i stowarzyszeniach. Kapitan Żuk dzieli się z nimi hojnie swym bogatym doświadczeniem, które posłuży kolejnym pokoleniom kapelmistrzów i tamburmajorów.
Za mundurem do wojska
Stefan w czasie II wojny światowej stracił ojca. Z matką i siostrą w 1944 r. znalazł schronienie przy polskim wojsku idącym na Berlin. Wyzwolenie zastało Żuków w Rozwadowie. Matka jako repatriantka dostała gospodarstwo tuż przy granicy, niedaleko Medyki.
Do wojska Żuk trafił w wieku... 13 lat. – Bardziej niż muzyka przyciągnął mnie do wojska mundur, który był dla mnie autentyczną fascynacją – wspominał. 9 września 1953 roku został elewem w jednostce WOP w Przemyślu. Zaczynał od bębna, potem dostał trąbkę. Starsi żołnierze nazywali małego „Żuczka” – synem pułku.
Po trzech latach Stefan Żuk przyjechał z Przemyśla – wraz z przeniesionym pułkiem i orkiestrą - do Nowego Sącza. Równolegle uczył się w szkołach – ogólnokształcącej i muzycznej. Grał na trąbce, ale jak trzeba było, chwytał róg lub zastępował perkusistę. Ukończył kurs podoficerski (z pierwszą lokatą) i w 1960 r. przeszedł do służby zawodowej. W orkiestrze zajmował kolejne stanowiska: muzyka solisty (trębacza), szefa orkiestry, tamburmajora i kapelmistrza. Do cywila odszedł 14 kwietnia 1994 roku. W jednej i tej samej orkiestrze odsłużył 40 lat, 7 miesięcy i 8 dni.
Gdy zamarzały tłoczki
Orkiestra za czasów Żuka grała tak samo dobrze w każdych warunkach, w skwarze i chłodzie, nawet gdy mróz ścisnął, a dźwięk zamarzał w powietrzu. Aby zapobiec zamarzaniu tłoczków w instrumentach dętych, muzycy wlewali doń... spirytus. Odpowiedzialnym za użycie tego środka był szef orkiestry. Czasami zużycie przekraczało zwyczajową normę... Chłopcy Stefana Żuka stanowili grupę, która jak drużyna Kazimierza Górskiego, zawojowała kraj i świat. Chłopy na schwał, w większości rodem z okołosądeckich miejscowości, o profilach służących za wzór ludowym, góralskim rzeźbiarzom, wąsaci jak Szczepan Waśko z Podegrodzia czy Ryszard Wabik. Zaczynali jako piętnastoletni elewi. Z orkiestrą zdobywali wykształcenie muzyczne i ogólne. Zżyli się z mundurem, z kolegami, często bardziej niż z własnymi rodzinami. Z nieznanych muzyków powstała... sławna filharmonia. Funkcjonowanie „złotej drużyny” przypada na okres od 1967 r. do lat dziewięćdziesiątych.
Kapitan Żuk wykształcił wielu znakomitych muzyków-instrumentalistów. Był wziętym nauczycielem gry na trąbce w Państwowej Szkole Muzycznej I i II stopnia im. Fryderyka Chopina w Nowym Sączu, gdzie ma niezaprzeczalny dorobek w pracy pedagogiczno-artystycznej i wychowawczej. Wielu absolwentów jego klas aktualnie pełni funkcję solistów w orkiestrach cywilnych (symfonicznych, kameralnych) i wojskowych. Są wśród nich również wykładowcy Akademii Muzycznych w Krakowie i w Warszawie.
Fot. z Arch. J. Leśniaka.
Może Cię zaciekawić
Wyścig Górski w Limanowej: na starcie ostatecznie 115 kierowców
W wyścigach górskich piątek to intensywny, ostatni dzień przygotowań do rozpoczynających się w sobotę podjazdów treningowych i wyścigowych. ...
Czytaj więcejRenta wdowia: pamiętaj o ważnym terminie!
Do tej pory w Małopolsce do ZUS wpłynęło 85,8 tys. wniosków, w całym kraju ponad 1 mln. Renta wdowia to możliwość łączenia wypłaty własn...
Czytaj więcejDK 28 całkowicie zablokowana po śmiertelnym wypadku
Do zdarzenia doszło na ul. Zaryte w powiecie nowotarskim. W wyniku zderzenia śmierć poniósł około 60-letni mężczyzna podróżujący autem osob...
Czytaj więcej„Rzeczpospolita”: Polacy tracą wiarę w armię
„Z badania przeprowadzonego przez IBRiS na zlecenie „Rzeczpospolitej” wynika, że 44,1 proc. badanych uważa, że polskie siły zbrojne są goto...
Czytaj więcejSport
Michał Probierz zrezygnował z funkcji selekcjonera piłkarskiej reprezentacji Polski
"Doszedłem do wniosku, że w obecnej sytuacji najlepszą decyzją dla dobra drużyny narodowej będzie moja rezygnacja ze stanowiska selekcjonera" - ...
Czytaj więcejSukces Limanowskiej Grupy Rowerowej na L’Étape Poland by Tour de France 2025
Mateusz Dyrek na podium – drugie miejsce w klasyfikacji generalnej Największy sukces podczas tegorocznej edycji odniósł Mateusz Dyrek, któ...
Czytaj więcejKlaudia Zwolińska z brązowym medalem Mistrzostw Świata!
Pochodząca z Kłodnego (gmina Limanowa) Klaudia Zwolińska zdobyła przed chwilą brązowy w Mistrzostwach Świata w kajakarstwie górskim (K1) ...
Czytaj więcejWiększość nie wypełnia zaleceń odnośnie aktywności fizycznej
Na jego podstawie można stwierdzić, że ćwiczą przede wszystkim ludzie młodzi, z przewagą mężczyzn, osoby pracujące, z miast powyżej 200 tys...
Czytaj więcejPozostałe
„Pasterz dobry, co ukochał lud”
O godzinie 11.00 w Parafii Św. Pustelników Andrzeja Świerada i Benedykta w Tropiu, wierni zgromadzili się na Eucharystii, aby modlić się o Chwa�...
Czytaj więcejSpołeczność motocyklistów żegna ofiary strzelaniny
W mediach społecznościowych pojawiły się liczne wyrazy żalu i współczucia po tragedii, do której doszło w dzisiaj (27 czerwca) w Starej Wsi. ...
Czytaj więcejZmarł śp. ks. mgr Stanisław Poręba
Ks. Stanisław Poręba urodził się 1 listopada 1961 roku w Muszynie, jako syn Jana i Marii z domu Sajdak. Egzamin dojrzałości złożył w 1981 rok...
Czytaj więcejZmarł śp. ks. Józef Korczyński
Ks. Józef Korczyński urodził się 20 listopada 1942 roku w Kolbuszowej Górnej, jako syn Jana i Wiktorii z domu Fryc. Egzamin dojrzałości złoży...
Czytaj więcej- Wyścig Górski w Limanowej: na starcie ostatecznie 115 kierowców
- Renta wdowia: pamiętaj o ważnym terminie!
- DK 28 całkowicie zablokowana po śmiertelnym wypadku
- „Rzeczpospolita”: Polacy tracą wiarę w armię
- Bodnar: poinformowałem marszałka Sejmu o nieprawidłowościach przy stwierdzeniu ważności wyborów prezydenckich
Komentarze (0)