Ciągły zawał na SOR

Limanowa. Szpitalny Oddział Ratunkowy jest przeciążony, przez co czas oczekiwania na badania jest długi. Rozwiązania problemu nie widać, bo nie leży on tylko w gestii szpitala, ale lekarzy POZ. Dyrekcja szpitala zapewnia, że zrobi jednak wszystko aby pacjenci czuli się bezpiecznie.

Szpitalny Oddział Ratunkowy w Limanowej przyjmuje rocznie 25 tys. pacjentów, czyli średnio 70 pacjentów dziennie, z czego najwięcej trafia na niego każdego dnia w godzinach 18. a 22. Pacjenci przede wszystkim narzekają w Limanowej na długi czas oczekiwania na diagnostykę.

- SOR nie jest tylko problemem w Limanowej, ale w całym kraju – mówi Mariusz Bobula, dyrektor ds. lecznictwa Szpitala Powiatowego w Limanowej. - Pacjenci skarżą się na długi czas oczekiwania. Czas oczekiwania 3-4 godziny w SOR Limanowa jest i tak krótszy niż szpitalach np. krakowskich, gdzie sięga nawet do 8, czy 10 godzin. Średnio na SOR przyjmujemy więc 70 pacjentów dziennie, ale są dni, gdzie jest ich powyżej 100. Gdyby trafiali tylko ci, którzy wymagają pomocy przewidzianej na SOR, to lekarze mogliby się tylko nimi zajmować, pomoc byłaby szybka i sprawna.

Na limanowski SOR trafiają także pijani, z którymi często nie ma kontaktu. Przywozi ich policja. - Nie mamy wyjścia, musimy im zrobić kompleksową diagnostykę, aby wykluczyć wszelkie urazy – mówi Mariusz Bobula. - Przy tak dużej liczbie pacjentów trudno jest ustalić kto potrzebuje natychmiastowej pomocy, a kto może poczekać, zwłaszcza, że pacjenci są zniecierpliwieni, często domagają się natychmiastowego przyjęcia, nie zważając na to, że obok nich są pacjenci, których życie jest zagrożone.

Raport NIK i problem POZ

- Z ostatniego raportu Najwyższej Izby Kontroli wynika, iż od 40 do 80% pacjentów nie powinno w ogóle tam trafić – mówi Marcin Radzięta, dyrektor Szpitala Powiatowego w Limanowej. - Zgodnie z przepisami prawa, SOR jest powołany tylko i wyłącznie do udzielania pomocy w przypadkach zagrożenia życia i zdrowia pacjentów, powinny na niego trafiać, ofiary wypadków, czy też pacjenci przywożeni przez karetki pogotowia w stanach nagłych. Życie pokazuje jednak, że na SOR trafiają zarówno ci, którzy faktycznie potrzebują natychmiastowej pomocy jak i pacjenci, którzy mogliby spokojnie udać się po pomoc do lekarza rodzinnego. Gdyby szpital chciał szczegółowo przestrzegać przepisów prawa i wymogów NFZ, to większość pacjentów zostałaby odesłana z SOR do lekarza rodzinnego.

- Do przeciążenia SOR-ów przyczyniają się POZ. Lekarze rodzinni, gdy nie są pewni diagnozy, wolą skierować chorego do SOR-u, gdyż boją się odpowiedzialności. Do kolejek przyczynia się także wadliwa organizacja POZ, która świadczy usługi w ograniczonych godzinach: gdy pacjent nie może dostać się do przychodni, bo ta jest już zamknięta, udaje się do SOR-u. To widać zwłaszcza w weekendy i święta - tłumaczy prof. Juliusz Jakubaszko, prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej i kierownik Katedry Medycyny Ratunkowej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Także prezes Naczelnej Rady Lekarskiej Maciej Hamankiewicz podkreśla, że system organizacji opieki całodobowej w Polsce wypaczył ideę istnienia SOR-ów: - Szpitalne oddziały ratunkowe mają w swym założeniu służyć pacjentom z zagrożeniem życia i lekarze pracują tam po to, by ratować ludzkie życie. Tymczasem zamieniły się w wielkie poradnie lekarza rodzinnego. Pacjenci zgłaszają się do SOR-u, bo tak jest łatwiej. Niejednokrotnie jest im tam bliżej niż do przychodni świadczącej nocną i świąteczną pomoc. Można szybciej uzyskać świadczenie - ocenia prezes NRL.

Tezy te potwierdzają się w wyjaśnieniach dyrektorów stacji pogotowia ratunkowego cytowanych w raporcie NIK. Ich zdaniem przyczyną dużej liczby nieuzasadnionych wezwań karetek był brak możliwości uzyskania szybkiej porady w przychodni. Często zdarzało się również, że zgłoszony powód wezwania zespołów RM był inny niż ostateczne rozpoznanie. Wydaje się jednak, że problem jest znacznie głębszy.

- Uważam, że obwinianie lekarzy rodzinnych za kolejki w szpitalnych oddziałach ratunkowych nie jest sprawiedliwe. Winna tej sytuacji jest taka, a nie inna organizacja systemu opieki zdrowotnej w naszym kraju. To prawda, że wielu pacjentów samodzielnie zgłasza się do SOR-u lub wzywa karetkę. Jeśli jednak karetka przywozi pacjenta niekwalifikującego się do tego miejsca, to znaczy, że w systemie ratownictwa medycznego coś trzeba poprawić. Z kolei pacjent, który sam przychodzi do SOR-u, zazwyczaj robi to dlatego, że źle się czuje albo zawiódł go system: musiałby czekać kilka miesięcy na wizytę u specjalisty. Jeśli natomiast lekarze rodzinni kierują do tego oddziału, to znaczy, że mają ku temu powód. Myślę, że sytuacja uległaby poprawie, gdyby przychodnie funkcjonowały całodobowo, ale na razie takie zmiany są niewykonalne. Widać jednak, że NiŚPL nie wystarcza: pacjenci nie do końca ufają takiej pomocy. To też musi być poddane analizie - ocenia prof. Andrzej Steciwko, prezes zarządu głównego Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej.


Czy w takiej sytuacji rozwiązaniem problemu byłoby zatrudnienie większej ilości personelu? Według dyrekcji limanowskiego szpitala nie do końca. - Na SOR trafiłoby wówczas jeszcze więcej pacjentów, którzy powinni trafiać do lekarzy rodzinnych, bo diagnostyka byłaby szybsza – mówi Mariusz Bobula. - Nam zależy by SOR spełniał swoją rolę, czyli ratowanie życia.

Dyrekcja szpitala chce się spotkać z kierownikami POZ z terenu Powiatu Limanowskiego, aby omówić problem pacjentów, którzy trafiają na SOR zamiast do gabinetów lekarzy rodzinnych.

- Niezależnie od powyższego, zaraz po śmierci pacjenta z Laskowej, szpital podjął działania, które powinny ustabilizować sytuację na SOR - mówi Marcin Radzięta. - Pojawi się więcej lekarzy, szybsze będą konsultacje specjalistyczne, a pacjenci przyjmowani do szpitala nie będą musieli oczekiwać na decyzje o przyjęciu. Mamy nadzieje, że nasze działania poprawią sytuację pacjentów i zmniejszą kolejki do lekarzy.


Do sprawy będziemy wracać.